*Παρόλο που δεν συμφωνούμε με την απολυτότητα με την οποία διατυπώνεται η αντίθεση του κειμένου στις προγενέστερες αναλύσεις για το ταξικό ζήτημα, θεωρούμε σημαντικό να ενταχθεί περισσότερο στο λόγο του αναρχικού χώρου το ζήτημα της τεχνολογίας και να ανοίξει η συζήτηση γύρω από αυτήν. Πιο σύγχρονες προσεγγίσεις για τις συνθήκες παραγωγής και εκμετάλλευσης πιστεύουμε πως είναι απαραίτητες προκειμένου να μπορούμε να αναπροσαρμόζουμε και τις δράσεις μας ενάντια στο υπάρχον. Για τον λόγο αυτό, αποφασίσαμε να μεταφράσουμε το κείμενο του Wolfi Landstreicher σχετικά με την οπτική του για τη τεχνολογία και το πώς έχει αλλάξει τη φύση του ταξικού αγώνα.
-Αγκάρτι
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΑΞΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
-Wolfi Landstreicher
Η εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία σαράντα χρόνια -πυρηνική βιομηχανία, κυβερνητική, συστήματα διαχείρισης πληροφοριών, βιοτεχνολογία, γεννετική μηχανική- έχει επιφέρει δομικές αλλαγές στο κοινωνικό πεδίο. Οι μέθοδοι γύρω από την εκμετάλλευση και την κυριαρχία έχουν αλλάξει, κι έτσι οι παλιότερες αντιλήψεις σχετικά με την φύση της τάξης και του ταξικού αγώνα δεν επαρκούν για να κατανοήσουμε την σημερινή πραγματικότητα. Ο εργατισμός των μαρξιστών και των συνδιλακιστών δεν μπορεί πλέον σε καμία περίπτωση να προσφέρει κάτι χρήσιμο στην ανάπτυξη μιας επαναστατικής πρακτικής. Από την άλλη, δεν βοηθά ούτε η απλοική απόρριψη της έννοιας της τάξης, γιατί έτσι θα χάναμε ένα αναγκαίο εργαλείο που το χρειαζόμαστε για να αντιληφθούμε την υπάρχουσα πραγματικότητα και πως να της επιτεθούμε.
Η εκμετάλλευση όχι μόνο συνεχίζεται, αλλά η έντασή της έχει αυξηθεί ραγδαία με την έλευση των νέων τεχνολογιών. Η κυβερνητική έχει επιτρέψει την αποκέντρωση της παραγωγής με την ανάπτυξη μικρών παραγωγικών μονάδων διάσπαρτων μες στο κοινωνικό πεδίο. Ο αυτοματισμός έχει μειώσει δραστικά των αριθμό των εργατών που είναι απαραίτητοι για μία βιομηχανική εργασία. Ακόμη, η κυβερνητική δίνει την δυνατότητα να βγάζεις χρήματα χωρίς να παράγεις κάτι χειροπιαστό, επιτρέποντας έτσι στο κεφάλαιο να διογκώνεται αδιάκοπα, απαλλαγμένο σε αυτή την περίπτωση μέχρι και από το κόστος της εργασίας και της παραγωγής.
Επιπλέον, η σύγχρονη τεχνολογία απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν διαθέτουν. Στην εποχή μας, αυτή η γνώση έχει καταλήξει να αποτελεί τον πραγματικό πλούτο της κυριάρχης τάξης. Με τον τρόπο που ήταν οργανωμένο το βιομηχανικό σύστημα παλιότερα, θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει τον ταξικό αγώνα σαν μια σύγκρουση ανάμεσα στους εργάτες και στους ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής. Αυτό πλέον δεν βγάζει τόσο νόημα. Όσο η νέα τεχνολογία εξελίσσεται, οι εκμεταλλευόμενοι οδηγούνται σε όλο και πιο επισφαλείς και αβέβαιες συνθήκες. Η παλιά “εφόρου ζωής” εξειδίκευση σε μία συγκεκριμένη δουλειά στο εργοστάσιο, έχει πλέον αντικατασταθεί από τα μεροκάμματα, τον κλάδο των υπηρεσιών, την εποχιακή εργασία, την ανεργία, την μαύρη αγορά, την παρανομία, την απουσία στέγης και την φυλακή. Αυτή η πολύπλευρη επισφάλεια εγγυάται ότι το τείχος που δημιουργεί η νέα σύγχρονη τεχνολογία ανάμεσα σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους θα παραμένει απαράβατο.
Ωστόσο και η ίδια η φύση της τεχνολογίας την τοποθετεί πλέον πέρα από τις ανάγκες των εκμεταλλευόμενων. Η βιομηχανική ανάπτυξη στα πρώτα της στάδια είχε ως πρωταρχικό της σκοπό την μαζική παραγωγή καθημερινών αγαθών με χαμηλό κόστος και μεγάλο κέρδος. Οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις δεν στοχεύουν τόσο σε αυτό, όσο στην ανάπτυξη εργαλείων για την ενίσχυση του συνεχώς εντονότερου και όλο και πιο διάχυτου κοινωνικού ελέγχου, όπως επίσης και στην απαγκίστρωση της κερδοφορίας από την διαδικασία της παραγωγής. Η πυρηνική βιομηχανία δεν απαιτεί απλώς εξειδικευμένη γνώση, αλλά και ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ασφάλειας, τα οποία θέτουν την ανάπτυξή της απευθείας κάτω από τον έλεγχο του κράτους και οδηγούν κυρίως σε στρατιωτική αναβάθμιση, δεδομένου του εξαιρετικά σημαντικού ρόλου που μπορεί να έχει σε έναν πόλεμο. Η δυνατότητα που προσφέρει η τεχνολογία της κυβερνητικής για πρόσβαση, αποθήκευση, συγκέντρωση και αποστολή πληροφοριών σχεδόν ακαριαία, εξυπηρετεί τις ανάγκες του κράτους για καταγραφή και παρακολούθηση των πολιτών του, όπως επίσης και την επιθυμία του να τεμαχίσει και να περιορίσει την πραγματική τους γνώση, άρα και τις αντιληπτικές τους ικανότητες. Η βιοτεχνολογία δίνει στο κράτος και στο κεφάλαιο την δυνατότητα να ελέγχουν ακόμη και τις πιο θεμελιώδεις διαδικασίες της ίδιας της ζωής, επιτρέποντάς τους να αποφασίζουν ποιο είδος φυτών, ζώων και -με τον καιρό- ακόμη και ανθρώπων μπορεί να υπάρχει.
Δεδομένου ότι αυτές οι τεχνολογίες προυποθέτουν εξειδικευμένη γνώση και αναπτύσσονται με σκοπό να αυξηθεί ο έλεγχος των κυρίαρχων πάνω στην υπόλοιπη ανθρωπότητα φτάνοντας μέχρι την παρακολούθηση της καθημερινότητάς μας, η εκμεταλλευόμενη τάξη ίσως μπορεί πλέον να οριστεί ως εκείνη που εξαιρείται από αυτή την εξειδικευμένη γνώση και άρα από την ουσιαστική συμμετοχή στην άσκηση εξουσίας. Έτσι, αντίθετα, η κυρίαρχη τάξη αποτελείται από όσους παίρνουν μέρος στις διάφορες λειτουργίες της εξουσίας και χρησιμοποιούν την εξειδικευμένη τεχνολογική γνώση. Φυσικά τα πράγματα είναι ρευστά και οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στην κυρίαρχη και την εκμεταλλευόμενη τάξη μπορεί να είναι απατηλές, δεδομένου ότι όλο και περισσότεροι άνρθωποι προλεταριοποιούνται -χάνοντας κάθε πιθανή συμμετοχή που μπορεί να είχαν στις αποφάσεις σχετικά με τους όρους ζωής τους.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι παρ’ όλο που οι νέες τεχνολογίες έχουν στόχο να δώσουν στους κυρίαρχους τον έλεγχο πάνω στους εκμεταλλευόμενους και πάνω στον υλικό πλούτο της γης, καταλήγουν τελικά να είναι και οι ίδιες πέραν από κάθε ανθρώπινο έλεγχο. Είναι τόσο αχανείς και απαιτούν τόσο μεγάλη εξειδίκευση, όπου σε συνδυασμό με τους απρόβλεπτους παράγοντες των υλικών που χρησιμοποιούν -ατομικά και υποατομικά σωματίδια, κύματα φωτός, γονίδια, χρωμοσώματα κλπ- είναι σχεδόν σίγουρο ότι κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει απολύτως ουσιαστικά την ακριβή λειτουργία τους. Αυτό προσθέτει και την τεχνολογία ως έναν ακόμη παράγοντα ανασφάλειας στην ήδη υπάρχουσα οικονομική επισφάλεια που οι πιο πολλοί βιώνουμε.
Παρ’ όλ’ αυτά, η υπαρκτή απειλή μιας τεχνολογικής καταστροφής την οποία κανείς δεν θα μπορεί να προβλέψει ή να αποτρέψει, είναι ένα ακόμη χαρτί στα χέρια της εξουσίας για να ελέγξει ακόμη περισσότερο τους εκμεταλλευόμενους -ο φόβος για νέα Τσέρνομπιλ, γεννετικά κατασκευασμένα “τέρατα”, ή ιούς που δραπετεύουν από τα εργαστήρια, ωθούν τον κόσμο να αποδεχθεί την εξουσία των περίφημων ειδικών, οι οποίοι ωστόσο έχουν δείξει τα όριά τους ξανά και ξανά. Ακόμη, το κράτος -το οποίο είναι υπεύθυνο για κάθε μία από αυτές τις νέες τεχνολογικές εφευρέσεις τις οποίες και χρησιμοποιεί για τον στρατό- μπορεί ταυτόχρονα να παρουσιάζει τον εαυτό του σαν τον προστάτη απέναντι στην “ανεξέλεγκτη κατάχρηση” των τεχνολογιών αυτών. Έτσι, η τεχνολογία -αυτή η τερατώδης, αηδιαστική, ανεξέλεγκτη υπερδύναμη- υπηρετεί υπέροχα τους εκμεταλλευτές στην προσπάθειά τους να κρατούν όλο τον υπόλοιπο πληθυσμό υπό τον έλεγχό τους. Και τί ανάγκη έχουν να ανησυχήσουν για τις πιθανές καταστροφές, όταν ο πλούτος και η εξουσία τους τούς παρέχει έτοιμα σχέδια προστασίας σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης;
Έτσι, η νέα τεχνολογία και οι καινούριες συνθήκες εξαίρεσης και επισφάλειας που επιβάλλονται στους εκμεταλλευόμενους, υπονομεύουν το παλιό όνειρο της απαλλοτρίωσης των μέσων παραγωγής. Αυτή η τεχνολογία -που χρησιμοποιείται από την εξουσία για τον έλεγχο του πληθυσμού ενώ η ίδια παραμένει εν τέλει ανεξέλεγκτη- δεν μπορεί να προσφέρει τίποτα σε κανέναν αληθινά ανθρωπιστικό σκοπό και δεν έχει καμία θέση στην οικοδόμηση ενός κόσμου αποτελούμενου από άτομα ελεύθερα να δημιουργούν τις ζωές τους βασιζόμενα στις επιθυμίες τους.
Συνεπώς οι απατηλές ουτοπίες των συνδιλακιστών και των μαρξιστών δεν έχουν καμία χρησιμότητα για εμάς σήμερα. Και πότε είχαν άλλωστε; Οι νέες τεχνολογικές ανακαλύψεις ρίχνουν το βάρος τους συγκεκριμένα στο πεδίο του ελέγχου, αλλά όλη η βιομηχανική ανάπτυξη είχε λάβει σοβαρά υπόψη της την αναγκαιότητα ελέγχου των εκμεταλλευόμενων. Το εργοστάσιο δημιουργήθηκε με σκοπό να βάλει όλους τους εργάτες στον ίδιο χώρο για να ελέγχει καλύτερα την δουλειά τους· η γραμμή παραγωγής μηχανοποίησε αυτό τον έλεγχο, κάθε νέα τεχνολογική πρόοδος στην λειτουργία του εργοστασίου έβαζε τον χρόνο και τις κινήσεις των εργατών κάτω από ακόμη περισσότερο έλεγχο.
Έτσι λοιπόν, η άποψη ότι οι εργάτες θα απελευθερώσουν τους εαυτούς τους απλώς καταλαμβάνοντας τα μέσα παραγωγής, ήταν πάντοτε μία αυταπάτη. Ήταν βέβαια λογική αυταπάτη την περίοδο που η τεχνολογία είχε ως κύριο σκοπό της την κατασκευή καθημερινών αναγκαίων αγαθών. Τώρα όμως που ο πρωταρχικός σκοπός της είναι αναμφίβολα ο κοινωνικός έλεγχος, η φύση του αληθινού αγώνα μας θα έπρεπε να είναι σαφής: η καταστροφή όλων των συστημάτων ελέγχου (δηλαδή του κράτους, του κεφαλαίου και του τεχνολογικού τους συστήματος), η καταστροφή της προλεταριακής μας ταυτότητας και η εξέλιξή μας σε ελεύθερα άτομα ικανά να αποφασίζουμε για το πως θέλουμε να ζούμε τις ζωές μας. Ενάντια σε αυτή την τεχνολογία, το καλύτερό μας όπλο είναι το ίδιο που χρησιμοποιούσαν οι εκμεταλλευόμενοι από τις απαρχές της βιομηχανικής εποχής: το σαμποτάζ.
Πηγή αρχικού κειμένου: Warzone Distro
